همبستگی ارزها (Correlation) چیست؟

آیا تا به حال توجه کرده‌اید که وقتی یک جفت ارز خاص افزایش می‌یابد، یک جفت ارز دیگر کاهش می‌یابد؟ یا وقتی یک جفت ارز سقوط می‌کند، به نظر می‌رسد یک جفت ارز دیگر حرکت آن را کپی می‌کند و سقوط می‌کند؟ اگر پاسخ مثبت است، پس شما در عمل شاهد نمونه‌ای از همبستگی ارزها بوده‌اید!

و اگر پاسخ شما منفی است، باید کارهایی مانند فیلم دیدن، گردش در اینستاگرام و بازی‌های اینترنتی را بیخیال شوید و در عوض، زمان بیشتری را صرف تماشای نمودارها کنید؛ اما جای نگرانی نیست زیرا ما با اصول اولیه شروع و آن را تجزیه و تحلیل می‌کنیم.

در این مقاله، یاد خواهید گرفت که همبستگی ارزها یا Correlation چیست و چگونه می‌توانید از آن برای کمک به تبدیل شدن به یک معامله گر باهوش‌تر استفاده کنید و مدیریت ریسک بهتری داشته باشید.

همبستگی ارزها (Correlation) چیست؟

در دنیای مالی، همبستگی معیاری آماری است که نشان می‌دهد چگونه دو اوراق بهادار در ارتباط با یکدیگر حرکت می‌کنند. بنابراین، همبستگی ارز به ما می‌گوید که آیا دو جفت ارز در یک جهت، یا مخالف در یک دوره زمانی حرکت می‌کنند یا خیر.

هنگام معامله با ارزها، مهم است که به یاد داشته باشید که که ارزها به صورت جفت معامله می‌‌شوند و در نتیجه، هیچ جفت ارز واحدی به طور کامل جدا از سایرین نیست؛ مگر اینکه در یک زمان فقط یک جفت را معامله کنید. بسیار مهم است که بدانید جفت ارزهای مختلف چگونه نسبت به یکدیگر حرکت می‌کنند، به خصوص اگر با نحوه تاثیر همبستگی ارزها بر میزان ریسکی که حساب معاملاتی خود را در معرض آن قرار می‌دهید، آشنا نیستید.

درک و نظارت بر همبستگی‌های ارزها برای معامله‌گران مهم است زیرا می‌تواند بر سطح ریسک آنها هنگام معامله در بازار فارکس تأثیر بگذارد. در این مقاله، نحوه تعیین و محاسبه همبستگی فارکس، تأثیر آن بر معاملات و سیستم‌های معاملاتی و اینکه از چه ابزارهایی می‌توان برای ردیابی همبستگی ارز استفاده کرد را، بررسی خواهیم کرد.

Correlation یا همبستگی‌های فارکس، ارتباط بین دو جفت ارز از نظر ارزش و حرکت با هم است. وقتی دو جفت در یک جهت حرکت کنند، یک همبستگی مثبت وجود دارد و زمانی که در جهت مخالف هم، یک همبستگی منفی و اگر جفت‌ها به طور تصادفی و بدون رابطه قابل تشخیص حرکت کنند، همبستگی وجود ندارد. همبستگی منفی را می‌توان همبستگی معکوس نیز نامید.

درک همبستگی ارز برای معامله‌گران مهم است زیرا اغلب بدون آگاهی معامله‌گر می‌تواند تأثیر مستقیمی بر نتایج معاملاتش داشته باشد. اگر ندانید هنگام معامله چندین جفت به طور همزمان در حساب معاملاتی خود دقیقا چه می‌کنید، می‌توانید حساب خود را به راحتی منفجر کنید!

به عنوان مثال، فرض کنید یک معامله‌گر دو جفت ارز مختلف را خریداری می‌کند که همبستگی منفی دارند. سود در یکی ممکن است با زیان در دیگری جبران شود، که اغلب به عنوان یک استراتژی پوششی استفاده می‌شود. در همین حال، خرید دو جفت همبسته ممکن است ریسک یا پتانسیل سود را دو برابر کند؛ زیرا هر دو معامله منجر به زیان یا سود خواهند شد، آنها کاملاً مستقل نیستند زیرا جفت‌ها در یک جهت حرکت می‌کنند. پس از همبستگی ارزها غافل نشوید.

جفت‌های فارکس غیر همبسته

جفت ارزها زمانی که مستقل از یکدیگر حرکت می‌کنند، غیر همبسته هستند. این می‌تواند زمانی اتفاق بیافتد که ارزهای موجود در هر جفت متفاوت بوده، یا زمانی که ارزهای درگیر دارای اقتصادهای متفاوتی باشند. برای مثال:

EUR/USD و GBP/USD هر دو حاوی دلار آمریکا هستند و منطقه یورو و بریتانیای کبیر با اقتصادهای نزدیک به هم عمل می‌کنند. بنابراین، آنها تمایل دارند با هم در یک جهت حرکت کنند و همبستگی مثبت دارند، اگرچه همیشه اینطور نیست، که در ادامه مقاله خواهیم گفت.

بلعکس، EUR/JPY و AUD/USD هیچ ارز مشابهی ندارند و منطقه یورو، ژاپن، استرالیا و ایالات متحده همه دارای اقتصادهای مجزا هستند. بنابراین، همبستگی بین این جفت‌ها کمتر است.

ضریب همبستگی

• مطالب بیشتر: منظور از equity در فارکس چیست؟

میزان همبستگی با چیزی به عنوان ضریب همبستگی شناخته و محاسبه می‌گردد و نشان می‌دهد که یک همبستگی بین دو جفت فارکس چقدر قوی یا ضعیف است، ضرایب همبستگی در مقادیر بیان می‌شوند و می‌توانند از ۱۰۰- تا ۱۰۰ یا ۱- تا ۱ متغیر باشند که اعشار نشان دهنده ضریب است.

• همبستگی مثبت کامل (ضریب همبستگی ۱۰۰ یا ۱+) به این معنی است که دو جفت ارز در ۱۰۰٪ مواقع تقریباً به طور یکسان در یک جهت حرکت خواهند کرد .
• همبستگی منفی کامل (ضریب همبستگی ۱۰۰- یا ۱-) به این معنی است که دو جفت ارز در ۱۰۰٪ مواقع تقریباً به طور یکسان در جهت مخالف حرکت می‌کنند.

تقریباً یکسان تمایز مهمی است که باید ایجاد کرد زیرا همبستگی فقط به جهت نگاه می کند و نه لزوما به اندازه. به عنوان مثال، یک جفت ممکن است ۱۰۰ پیپ به سمت بالا حرکت کند (درصد واحد) در حالی که یکی دیگر ۷۰ پیپ به سمت پایین حرکت کند. هر دو جفت ممکن است همبستگی معکوس بسیار بالایی داشته باشند، حتی اگر اندازه حرکت متفاوت باشد.

اگر همبستگی ۰ باشد، گفته می‌شود که حرکات بین دو جفت ارز دارای همبستگی صفر یا بدون همبستگی هستند، آنها کاملاً مستقل و تصادفی از یکدیگر هستند و ما هیچ ایده‌ای نداریم که این جفت در رابطه با یکدیگر چگونه حرکت می‌کنند. ضریب همبستگی شباهت حرکات بین دو برابری را برجسته می‌کند.

• اگر همبستگی بالا (بالای ۷۰) و مثبت باشد، ارزها به یک ترتیب حرکت می‌کنند.
• اگر همبستگی بالا (بالای ۷۰) و منفی باشد، ارزها برعکس حرکت می‌کنند.
• اگر ضرایب بین ۷۰- تا ۷۰ (زیر ۶۰) باشد به این معنی است که جفت‌ها همبستگی کمتری دارند.

جفت‌های همبستگی فارکس

در حالی که جفت ارزها همیشه دقیقاً در یک جهت حرکت نمی‌کنند، اما آنها عمدتاً با هم حرکت می‌کنند. برعکس GBP/USD و EUR/GBP یک همبستگی منفی قوی در ۹۰- دارند؛ به این معنی که در بیشتر مواقع در جهت مخالف هم در حرکت هستند.

نظارت بر همبستگی‌های ارزی مهم است زیرا بدون اطلاع از همبستگی‌ها، یک معامله گر می‌تواند ناخواسته GBP/USD را بخرد و EUR/GBP را بفروشد، با این تصور که دو موقعیت متفاوت دارد. با این حال، از آنجایی که  در بالا ذکر شد با ضریب همبستگی منفی قوی ۹۰- میان این دو جفت، در جهت مخالف هم حرکت می‌نمایند. بنابراین، معامله‌گر احتمالاً در هر دو برنده یا بازنده خواهد شد، زیرا معاملات کاملاً مستقل نیستند.

استراتژی پوشش ریسک با همبستگی ارزها

• مطالب بیشتر: مارکت کپ (market cap) چیست؟

همبستگی منفی به معامله گران اجازه می‌دهد تا با انجام معامله دوم که در جهت مخالف موقعیت اول حرکت می‌کند، موقعیت‌ها را پوشش دهند. پوشش ارزی زمانی حاصل می‌شود که سود یک جفت با زیان جفت دیگر جبران شود یا برعکس. این ممکن است مفید باشد اگر معامله‌گری نمی‌خواهد از یک موقعیت خارج شود اما می‌خواهد ضرر خود را جبران یا کاهش دهد در حالی که جفت عقب نشینی می‌کند.

به عنوان مثال،EUR/USD و AUD/USD یک همبستگی مثبت قوی در عدد 75 دارند. خرید EUR/USD  و فروش AUD/USD یک پوشش نسبی ایجاد می‌کند. این یک پوشش جزئی است زیرا همبستگی فقط ۷۵ است و همبستگی بزرگی حرکات قیمت را در بر نمی‌گیرد، بلکه فقط جهت را در نظر می‌گیرد.

در مورد GBP/USD و EUR/GBP همبستگی منفی وجود دارد. بنابراین، خرید یا فروش هر دو باعث ایجاد یک حالت پوششی می‌شود. اگر پوند/دلار آمریکا بالا برود، با خرید پوند/دلار پوند سود به‌دست می‌آید، اما این سودها با کاهش موقعیت طولانی یورو/ پوند به دلیل همبستگی منفی، جبران می‌شود.

خوب اگر تا اینجا با رابطه همبستگی میان جفت ارزها آشنا شدید، ببینیم آیا همبستگی میان ارز و کالاها نیز وجود دارد و می‌توان معاملات را بر اساس این رابطه نیز مدیریت کرد و استراتژی ساخت؟

همبستگی ارز کالا

کالاها یا مواد خام نیز با یکدیگر و همچنین با ارزها همبستگی دارند. فرض کنیم، که داده‌ها در یک بازه زمانی مورد بررسی نشان می‌دهد که در این بازه زمانی، طلا (XAU/USD) همبستگی کمی با سایر ارزهای اصلی داشته است. با این حال، نشان می‌دهد که همبستگی مثبت قوی ۸۱ با نقره (XAG/USD) دارد. برای کسی که طلا معامله می‌کند و موقعیت‌هایی را در جفت ارزهای دیگر دارد، این نوع تحلیل مهم است.

به عنوان مثال، شایان ذکر است که گاز طبیعی معمولا با هیچ جفت ارز یا با فلزات گرانبها مانند طلا یا نقره همبستگی بالایی ندارد. در همین حال، نفت خام (WTICO) نیز همبستگی بالایی با ارزها نشان نمی‌‌‌دهد، اما اغلب با USD/CAD و CAD/JPY همبستگی دارد. این به این دلیل است که هم کانادا و هم ژاپن واردکنندگان عمده نفت هستند.

هنگامی که یک همبستگی قوی وجود داشته باشد، کالاها می‌توانند توسط ارزها پوشش داده شوند یا به همان شیوه‌ای که ارزها یکدیگر را پوشش می‌دهند، عمل کنند. یک کالا ممکن است از نظر درصدی بسیار بیشتر از یک ارز حرکت کند، بنابراین سود یا زیان یکی ممکن است به طور کامل توسط دیگری جبران نشود. پس در ورود معاملات با استراتژی پوششی ارز و کالا باید بیشتر از همبستگی ارزها دقت کرد.

تاثیر همبستگی ارزها در معاملات فارکس

همبستگی ارزها می‌تواند مبنای یک استراتژی معاملاتی فارکس با احتمال آماری بالا باشد. حرکت آنها می‌تواند میزان ریسکی که در حساب معاملاتی فارکس خود در معرض آن قرار دارید را نشان دهد. به عنوان مثال، اگر چندین جفت ارز با همبستگی مثبت قوی خریداری کرده‌اید، در این صورت در معرض ریسک جهت دار بالاتری قرار دارید.

شما می‌توانید از موقعیت‌هایی که به طور موثر یکدیگر را خنثی می‌کنند اجتناب کنید. به عنوان مثال EUR/USD و USD/CHF همبستگی منفی قوی دارند. اگر شما یک پیش بینی جهت دار و کسب سود از هر دو معامله را  دارید، باید بدانید که خرید هر دو این جفت‌ها با هم، حرکت و سود هم را خنثی می‌کند.

درک همبستگی‌ها می‌تواند به شما این امکان را بدهد که قرار گرفتن در معرض ریسک بازار فارکس را پوشش دهید یا تنوع دهید. اگر برای یک ارز معین پیش بینی حرکت جهت دار دارید، می‌توانید ریسک خود را با استفاده از دو جفت همبسته قوی مثبت از نظر تنوع تقسیم کنید.

یا اگر به دنبال محافظت از یک موقعیت هستید (آن را با ریسک کم ضرر نگه دارید)، می‌توانید موقعیتی را در یک جفت همبستگی منفی بگیرید. اگر می‌خواهید «خرید لانگ» را برای EUR/USD آغاز کنید، و شروع به حرکت در جهت نامطلوب کرد، می‌توانید با خرید یک جفت ارزی که همبستگی منفی با EUR/USD دارد، مانندUSD/CHF، موقعیت خود را محافظت کنید.

استراتژی‌های معاملاتی فارکس بر اساس همبستگی

• مطالب بیشتر: مفهوم ریسک به ریوارد

راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توان از همبستگی‌ها به عنوان بخشی از استراتژی معاملات فارکس استفاده کرد مانند از طریق پوشش ریسک، تجارت جفتی و همبستگی کالا. برای شروع تجارت جفت‌های همبستگی فارکس، تنها کاری که باید انجام دهید این است که مراحل زیر را دنبال کنید:

1. ابتدا می‌توانید با وجوه مجازی در حساب‌های معاملاتی آزمایشی تمرین کنید، سپس یک حساب کاربری ریل باز کنید.
2. از طرف دیگر، در مورد بازار فارکس تحقیق کنید دانش خود را در مورد جفت ارزها و آنچه بر آنها تأثیر می‌گذارد، مانند تورم، نرخ بهره و سایر داده‌های اقتصادی، بهبود بخشید. برای این کار می‌توانید از اخبار و پیش بینی‌های سایت فارکس فکتوری کمک بگیرید.
3. استراتژی همبستگی ارز برای خود انتخاب کنید. اغلب ایده خوبی است که از قبل یک برنامه معاملاتی ایجاد کنید.
4. ابزارهای مدیریت ریسک را بررسی کنید، ابزاری مانند دستورات توقف حد ضرر و  حد سود، که می‌تواند برای مدیریت ریسک در بازارهای پرنوسان مفید باشد؛ البته به یاد داشته باشید که اینها همیشه از شما در برابر شکاف یا لغزش بازار محافظت نمی‌کنند.
5. معاملات خود را با تصمیم‌گیری در مورد خرید یا فروش و تعیین نقاط ورود و خروج آغاز نمایید.

همبستگی می‌تواند ابزار قدرتمندتر فارکس برای تجزیه و تحلیل در مقایسه با سایر شاخص‌های فارکس باشد. به عنوان مثال، اگر توسط یک جفت حمایت یا مقاومت شکسته شود، جفت با همبستگی نزدیک مثبت احتمال همین حرکت را دارد.

هنگامی که دو جفت همبستگی بالایی دارند، یکی می‌تواند به عنوان شاخص اصلی حرکت قیمت دیگری باشد. اگر یک حرکت تند را در یکی از دو جفت همبسته مثبت مشاهده کردید، می‌توانید حرکت احتمالی دیگری را پیش بینی کنید.

اگر متوجه دو جفت ارز با همبستگی منفی شدید و یک برگشت قیمت قابل توجه به سمت بالا در یک جفت اتفاق افتاد، می‌توانید یک حرکت معکوس بالقوه نزولی را در جفت دیگر پیش‌بینی کنید. این یک همبستگی معکوس قیمتی است.

یا مثلا منتظر یک واگرایی غیرعادی بین دو جفت ارز بسیار همبسته باشید و یکی را بخرید و دیگری را بفروشید، با این انتظار که دوباره در حرکت قیمت همگرا شوند. این یک آربیتراژ غیر جهت‌دار است که از همبستگی‌های ارزی استفاده می‌کند.

معامله جفت ارزهای همبسته

معامله جفت‌ها شامل جستجوی دو جفت ارزی است که همبستگی تاریخی قوی دارند، مانند ۸۰ یا بالاتر و گرفتن هر دو موقعیت خرید و فروش با هم. یک معامله گر می‌تواند ارزی را که در حال حرکت است بخرد و جفت ارزی را که در حال افزایش است بفروشد. ایده این است که آنها در نهایت با توجه به سابقه طولانی خود از همبستگی بالا، دوباره شروع به حرکت با هم خواهند کرد. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است سود خوبی حاصل شود.

با این حال، این خطر وجود دارد که این جفت‌ها به همبستگی زیاد سابق خود باز نگردند. بنابراین، برخی از معامله‌گران ممکن است برای کنترل زیان، یک دستور استاپ لاس در هر موقعیت قرار دهند. همچنین این خطر وجود دارد که زیان یک معامله با سود دیگری جبران نشود و منجر به ضرر شود، حتی اگر جفت‌ها به همبستگی قبلی خود برگردند. در حالت ایده‌آل، جفت خریداری شده به سمت بالا حرکت می‌کند و موقعیت فروخته شده با بازگشت میانگین جفت‌ها به سمت پایین حرکت می‌کند، که می‌تواند منجر به سود در هر دو معامله شود.

هنگام استفاده از هر استراتژی همبستگی ارز، و هر استراتژی دیگر، اندازه لات پوزیشن یک جزء کلیدی برای مدیریت ریسک است. بر اساس محل استاپ لاس، بسیاری از معامله‌گران تصمیم می‌گیرند که درصد کمی از حساب خود را به خطر بیاندازند، مثلاً اگر به حد ضرر برسد. به عنوان مثال، اگر حد ضرر ۳۰ پیپ در EUR/USD باشد (با یک حساب با ارز پایه USD)، در نظر گرفتن یک موقعیت لات کوچک به این معنی است که ریسک ۳ دلار در معامله وجود دارد. برای اینکه آن ۳ دلار ریسک تنها با ۱٪ از حساب برابر باشد، معامله‌گر باید حداقل ۳۰۰ دلار در حساب داشته باشد. به این ترتیب ریسک معامله و ریسک حساب کنترل می‌شود.

سیستم معاملاتی همبستگی ارزها

در حالی که تعدادی از استراتژی‌های همبستگی ارز در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است واستفاده از آنها در یک سیستم معاملاتی به معنای تعریف دقیق نقاط ورود و خروج، هم برای معاملات برنده و هم برای بازنده است، اما راهکار دیگری نیز وجود دارد، در برخی پلتفرم‌های معاملاتی می‌توان از فهرست مارکت واچ هر دارایی معاملاتی را به نمودار موجود هر جفت ارز کشید تا هر دو جفت ارز را در یک نمودار نشان دهد.

تصویر زیر نمودار EUR/USD (نمودار کندلها) را با GBP/USD (نمودار خطی) مقایسه می‌کند. این جفت‌ها معمولاً با هم حرکت می کنند، اما در این مثال، آنها در یک مقطع زمانی در جهت مخالف هم حرکت می‌کنند.

همبستگی ارز در متاتریدر ۴

هیچ اندیکاتور همبستگی ارز پیش‌فرضی برای متاتریدر 4 (MT4) وجود ندارد. با این حال، دارای یک مجموعه گسترده از شاخص‌های قابل دانلود در بخش‌های Market و Code Base پلتفرم است. اینگونه اندیکاتورها اغلب توسط کاربران شخص ثالث ایجاد و به اشتراک گذاشته می‌شوند، بنابراین برخی از اندیکاتورها ممکن است بهتر از سایرین باشند.

برخی از این اندیکاتورها رایگان هستند، در حالی که برخی دیگر هزینه دارند و باید آنها را خریداری کرد. شما می‌توانید اندیکاتورها را بر اساس نام فیلتر کنید، بنابراین با تایپ کردن کلمه Correlation در بخش Code Base اغلب برنامه‌های مرتبط با آن پیدا می‌شود. اندیکاتورهای همبستگی ارزها را می‌توان به راحتی روی پلتفرم MT4 نصب و امتحان کرد.

همبستگی‌های ارزی تغییر می‌کنند

توجه داشته باشید که همبستگی‌های ارزی به دلیل عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی در طول زمان به طور مداوم در حال تغییر هستند. همبستگی‌های ارزی اغلب متاثر از سیاست‌های پولی متفاوت، قیمت کالاها، تغییر در سیاست‌های بانک‌های مرکزی و موارد دیگر است. مانند مثال نمودار مقایسه EUR/USD (نمودار کندلها) با  GBP/USD (نمودار خطی) که در بالا آورده شد.

با توجه به اینکه همبستگی‌های قوی می‌تواند در طول زمان تغییر کند، اهمیت به روز ماندن در بررسی تغییر روابط ارزی را برجسته می‌کند. توصیه می‌کنم برای به دست آوردن دیدگاه عمیق‌تر، همبستگی‌های بلندمدت را بررسی کنید.

در مجموع، همبستگی‌های ارزها (Correlation) می‌تواند ابزار قدرتمندی باشد که از آن برای توسعه استراتژی‌های معاملاتی با احتمال بالا می‌توانید استفاده نمایید. همچنین اگر ضرایب همبستگی را در بازه‌های زمانی روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه دنبال کنید در مدیریت ریسک نیز به شما کمک می شود.