سواپ(SWAP)چیست؟
بعضا خیلی سوال شده که سواپ (SWAP) در فارکس به چه معنا است؟ یا چگونه محاسبه می‌شود؟ آیا همیشه سواپ را ما باید بپردازیم، یا می‌توان آن‌را دریافت هم کرد؟

یکی از پرکاربردترین اصطلاحات در بازار فارکس همین اصطلاح سواپ است. اغلب مردم فکر می‌کنند که، سواپ، همان بهره‌ای است که بروکرهای فارکس از مشتریان دریافت می‌کنند و آن را مشابه نزول می‌دانند. اما بهره در فارکس به این معنا نیست. درواقع بهره یا سواپ در فارکس، اختلاف بین درصد بهره‌های وام بانکی به ارزهایی است که در معامله شرکت می‌کنند.

• مطالب بیشتر: دوره پرایس اکشن چارت ریدینگ(chart reading)

تعریف سواپ(SWAP) یا بهره

همان‌طور که قبلا توضیح دادیم معاملات در فارکس به‌صورت CFD هستند. بروکرهایی که رگوله هستند (یعنی معاملات آن‌ها به بازار جهانی متصل هستند)، معمولا حجم معاملات زیادی را پوشش می‌دهند. درواقع وقتی ما جفت ارزی را می‌خریم و یا می‌فروشیم، این معامله را با بروکر انجام می‌دهیم . یعنی بروکر به‌عنوان خریدار و یا فروشنده، همواره با ما درحال معامله است. پس برای این‌که این معاملات معتبر باشند، بروکر باید به اندازه همان میزان اعتباری که به ما می‌فروشد، در حساب خود موجودی داشته باشد. اگر این عدد را برای تمام مشتریان یک بروکر درنظر بگیریم، باتوجه به بالا بودن میانگین حجم معاملات روزانه فارکس (در حدود ۶.۶ میلیارد دلار)، هیچ بروکری نمی‌تواند این مقدار موجودی را در حساب خود داشته باشد.

به همین منظور بروکرهای رگوله با بانک‌ها قرارداد‌های CFD منعقد می‌کنند تا اعتبار لازم را از این طریق تامین کنند. به‌عبارتی دیگر می‌توان گفت که حجم پول زیادی را از بانک‌ها وام می‌گیرند. این وام ها در پایان هر روز با بانک تسویه حساب می‌شوند. اگر شما بیش از یک روز در معامله‌ای بمانید، پس طبیعی است که سود بهره آن روز نیز برای شما خواهد بود.

آیا سواپ یا بهره را همیشه باید پرداخت کرد؟(سواپ(SWAP)چیست؟)

خیر.جواب این سوال رابطه مستقیمی با نرخ بهره بانک‌های کشورهای مختلف دارد. ما در ایران برایمان جا افتاده که هرگاه از بانکی وام گرفتیم با سودهای بالا باید اصل و سود آن ‌را به بانک بازگردانیم. اما در تمام کشورهای دنیا این مسئله مثل ایران نیست. بعضا کشورهایی  وجود دارند که نرخ بهره آنها صفرهست، یعنی هیچ سودی بابت وام دریافت نمی‌کنند و بعضی دیگر درصدهای کمی را می‌گیرند. (معمولا از ایران خیلی کمتر).

اگر اختلاف میان نرخ‌های بهره جفت‌ارزهایی که ما معامله کردیم، باهمدیگر مثبت باشد، مقدار آن اختلاف در پایان روز تسویه و به حساب ما واریز می‌شود. اگر هم این اختلاف نرخ بهره منفی باشند، در پایان روز تسویه و از حساب ما کسر می‌شود. البته کارگزاری‌هایی که امکان معامله CFD هم دارند، از نرخ‌های سواپ استفاده می‌کنند. در هر بروکر، جدول نرخ بهره وجود دارد.

• مطالب بیشتر: منظور از equity در فارکس چیست؟

این نکته را نیز باید توجه داشته باشید، که اگر عمر معاملات شما زیر یک روز باشد و معاملات را قبل از زمان  تسویه حساب، در پایان روز ببندید، نیازی به دانستن نرخ سواپ نخواهید داشت. با این حال اگر عمر معاملات شما بیش از یک روز است و معمولاً معاملات را تا چند روز باز نگه می‌دارید، نرخ سواپ برای شما اهمیت خواهد داشت. نرخ سواپ می‌تواند سود و یا زیان جانبی قابل توجهی را به معاملات شما تحمیل کند.

در جدول زیر نرخ سواپ در بروکر فیبو گروپ را می‌توانید برای معاملات مختلف مشاهده کنید:

جدول نرخ سواپ بروکر فیبوگروپ در ماه مارس ۲۰۲۰

در عکس فوق، از قسمت ستون SWAP می‌توانید مثبت یا منفی بودن سواپ معامله این بهره را مشاهده کنید. به‌عنوان مثال برای جفت ارز دلار استرالیا/ین ژاپن (AUD/JPY) در ستون سواپ برای معاملات خرید، مقدار بهره مثبت و برای معاملات فروش، مقدار بهره آن منفی است.

توجه داشته باشید که مقدار نرخ بهره‌ها ثابت نیستند و با تغییر نرخ بهره بانکی در کشورهای مختلف تغییر می‌کنند.

نرخ سواپ چگونه محاسبه می‌شود؟

به‌طورکلی زمانی‌که شما ارزی با نرخ بهره بالا را خریداری می‌کنید و ارز با نرخ بهره پایین را می‌فروشید، نرخ سواپ مثبت خواهد بود. در این نوع معامله در واقع شما ارز با نرخ بهره پایین را قرض گرفته‌اید و آن را به دارایی با نرخ بازدهی بالاتر تبدیل کرده‌اید. به نوعی آربیتراژ انجام داده‌اید. در مقابل اگر ارز با نرخ بهره پایین را خریداری نمایید و ارز با نرخ بهره بالا را بفروشید، نرخ سواپ منفی خواهد بود.

به‌طور مثال جفت ارز USD/JPY (دلار آمریکا/ ین ژاپن) را در نظر بگیرید. فرض کنیم نرخ بهره بانکی در  آمریکا ۲٫۵ درصد سالیانه است و نرخ بهره بانکی در ژاپن منفی ۰٫۱۰ درصد. زمانی که شما USD/JPY را خریداری می‌کنید، یعنی در حال فروش ین ژاپن و خرید دلار آمریکا هستید. در این صورت نرخ سواپ برابر است با تفاوت ۲٫۵۰ و منفی ۰٫۱۰ که می‌شود مثبت ۲٫۶۰ درصد (در سال). اما اگر در همین جفت ارز، معامله فروش بزنید، یعنی دلار آمریکا را فروخته و ین ژاپن خریداری کنید، نرخ سواپ منفی خواهد بود. اما در عمل نرخ سواپ می‌تواند با چنین فرمولی تفاوت داشته باشد. در واقع نرخ سواپ توسط نهادهایی تعیین می‌شود که نقدینگی را فراهم می‌کنند و به همین دلیل نرخ سواپ می‌تواند با نتیجه فرمول بالایی متفاوت باشد.

• مطالب بیشتر: مارکت کپ (market cap) چیست؟

محاسبه ارزش سواپ:

در اصل ارزش مقدار سواپ از فرمول زیر بدست می‌آید:

(۰٫۰۰۰۰۱ تقسیم‌بر نرخ فعلی ارز) * (حجم معامله (بر اساس لات) * نرخ سواپ) = ارزش سواپ

به‌عنوان مثال فرض کنید نرخ جفت ارز یورو/دلار (EUR/USD) برابر ۱.۰۸۵۶۰ است. و شما به اندازه حجم دو لات وارد معامله خرید شده‌اید. می‌خواهیم ببینیم ارزش سواپ این معامله، برای نگهداشتن یک شب چقدر  است:

طبق مراجعه به نرخ سواپ در بروکر فیبو گروپ برای معاملات خرید ۱.۳۲- و برای معاملات فروش ۰.۴۶ است.

محاسبه ارزش سواپ برای معامله خرید:

(۱.۰۸۵۶۰ /  0.00001) * (200000(دو لات) * (۱.۳۲-))= ۲.۴۳- $

محاسبه ارزش سواپ برای معامله فروش:

(۱.۰۸۵۶۰ /  0.00001) * (200000(دو لات) * ۰.۴۶)= ۰.۸۴ $

پس به ازای دو لات حجم معامله در خرید EUR/USD روزانه مبلغ ۲.۴۳ دلار، به‌عنوان سواپ روزانه از حساب ما کسر خواهد شد. برای معامله فروش نیز در جفت ارز EUR/USD نیز مبلغ ۰.۸۴ دلار روزانه به حساب ما واریز می‌شود.

سواپ در روزهای چهارشنبه چگونه است؟

توجه داشته باشید که در روزهای چهارشنبه نرخ سواپ، سه برابر حساب می‌شود. این مسئله به این دلیل است که، تسویه معاملات فارکس سه روزه است و تسویه معاملاتی که چهارشنبه شب باز بوده است، به روزهای شنبه و یکشنبه می‌رسد که بازار تعطیل است. بنابراین سواپ این سه شب نیز در پایان روز چهارشنبه اعمال می‌شود. به همین دلیل در شب‌های چهارشنبه نرخ سواپ را سه برابر حساب می‌کنند.

آیا باید نگران نرخ سواپ بود؟

اگر زمان معاملات شما زیر یک روز بسته می‌شود، نباید زیاد به نرخ سواپ فکرکنید . زیرا به این‌گونه معاملات نرخ سواپی اعمال نمی‌شود (مگر اینکه معامله بعد از تغییر روز معاملاتی کارگزار بسته شود). اما برای معامله‌گرانی که موقعیت‌های معاملاتی را بیشتر از یک روز باز نگه می‌دارند، باید نرخ سواپ معامله را در معاملات خود لحاظ کنند.
سواپ می‌تواند برای سرمایه‌گذاران یک امتیاز محسوب می‌شود. در واقع شما می‌توانید به کمک نرخ سواپ بخشی از هزینه‌های معامله یا در برخی موارد کل هزینه معامله، مثل کمیسیون یا اسپرد معامله را پوشش دهید (البته به شرطی که نرخ سواپ مثبت باشد).

با این حال اگر نرخ سواپ منفی باشد، هزینه معامله هم به نوعی افزایش خواهد یافت. تمامی معامله‌گران حرفه‌ای در بازار فارکس، به این مورد توجه خاصی می‌کنند. این امر مخصوصا برای کسانی که تریدهای بلند‌مدت انجام می‌دهند، از اهمیت بیشتری برخوردار است.

راه‌های ساده برای فهمیدن نرخ بهره

در پلتفرم‌های  مختلف معاملاتی نظیر متاتریدر، Ctrader و… این امکان برای معامله‌گران فراهم شده که در لحظه بتوانند نرخ بهره جفت ارزهای مختلف را مشاهده کنند. در اینجا راه دیدن نرخ بهره، در  پلتفرم‌های  مختلف را به شما آموزش می‌دهیم.

پیدا کردن سواپ در پلتفرم معاملاتی متاتریدر

اگر از پلتفرم متاتریدر استفاده می‌کنید، پیدا کردن نرخ سواپ جفت ارزها کار آسانی است. تنها کافی است در پنجره Market Watch روی نماد معاملاتی مورد نظر راست کلیک کنید و از منوی باز شده Specification را انتخاب کنید. پنجره‌ای با همین نام باز خواهد شد. در این پنجره می‌توانید اطلاعات مربوط به سواپ جفت ارز را مشاهده کنید.

نحوه مشاهده سواپ در نرم افزار متاتریدر

به‌عنوان مثال در عکس فوق می‌توانید سواپ نماد یورو/دلار (EUR/USD) را برای هریک از معاملات خرید و فروش، به‌صورت مجزا مشاهده کنید.

پیدا کردن سواپ در پلتفرم معاملاتی سی‌تریدر (Ctrader)

پیدا کردن سواپ در پلتفرم معمالاتی سی‌تریدر نیز کار بسیار راحتی است. کافی است همانند متاتریدر، از پنجره Watch List روی نماد معاملاتی مورد نظر راست کلیک کنید و از منو گزینه Symbol Window را انتخاب کنید. پنجره جدیدی برای شما باز می‌شود که کمی پایینتر و از قسمت Symbol Info، شما می‌توانید تمامی اطلاعات مورد نظر آن نماد معاملاتی و همچنین مقدار سواپ برای معاملات خرید و یا فروش، را در آن پنجره بیابید.

نحوه مشاهده سواپ در نرم افزار سی تریدر

به‌عنوان مثال در عکس فوق می‌توانید سواپ نماد یورو/پوند (EUR/GBP) را برای هریک از معاملات خرید و فروش، به‌صورت مجزا مشاهده کنید.